Diabetesvriendelijke maaltijdshakes om je leven makkelijker te maken

Wat is diabetes?

Diabetes mellitus is een chronische aandoening waarbij het suikergehalte in het bloed herhaaldelijk te hoog is [1].

Het is een aandoening waardoor je lichaam de energie uit het voedsel, dat je eet, onvoldoende kan opnemen. Je lichaam is opgebouwd uit triljoenen cellen en om energie te kunnen produceren, hebben die lichaamscellen heel hard de eenvoudigste vorm van voedingsstoffen nodig.

Als je bijvoorbeeld eet of drinkt, worden veel van die voedingsstoffen afgebroken of omgezet in enkelvoudige suikers, ook wel glucose genoemd. Glucose levert de energie die je lichaam voor dagelijkse activiteiten nodig heeft. Het bloedvatenssysteem vormt een soort ‘wegennet’ van bloedvaten waarlangs het bloed glucose transporteert. Glucose kan echter niet uit zichzelf de lichaamscellen in.

 

Waarom niet?

 

Insuline is een hormoon dat van nature door de alvleesklier wordt geproduceerd zodra het registreert dat je eet. Insuline komt onmiddellijk vrij in het bloed, waar het fungeert als een soort ‘sleutel’ die de deurtjes van de cellen openzet voor glucose om de cellen in te gaan, waar het zal worden omgezet in energie. Wanneer de glucose de bloedbaan verlaat en de cellen ingaat, daalt de bloedsuikerspiegel.

 Zonder insuline (die kostbare ‘sleutel’) kan de glucose niet in de lichaamscellen komen om daar als energie te worden omgezet. Waardoor de bloedsuikerspiegel stijgt.

Simpel gezegd is diabetes mellitus dus een aandoening, die optreedt als je bloedsuiker te hoog wordt door problemen met het hormoon 'insuline'. [2].

 

Wat is het verschil tussen diabetes Type 1 en Type 2?

De American Diabetes Association (ADA) heeft diabetes mellitus ingedeeld in Type 1 (DM1), Type 2 (DM2) en zwangerschapsdiabetes (GDM). [1].

 

Diabetes Type 1 

Bij diabetes Type 1 maakt de alvleesklier weinig tot geen insuline aan, zodat de glucose niet in de lichaamscellen kan komen om daar als energie te worden omgezet. Mensen met diabetes Type 1 moeten dagelijks insuline-injecties toegediend krijgen om hun bloedsuikerspiegel onder controle te houden. Diabetes Type 1 is een vorm van diabetes die bij ongeveer tien procent van alle mensen met diabetes voorkomt.

 

Diabetes Type 2 

Bij diabetes type 2 maakt de alvleesklier wel insuline aan, maar het lichaam reageert hier niet (goed) op. Als al die insulinegevoelige cellen in de lever, spieren en vetcellen niet meer goed reageren op het hormoon insuline spreken we van insulineresistent. Dit betekent dat je cellen minder makkelijk glucose uit het bloed kunnen opnemen en in energie kunnen omzetten. Negen van de tien mensen met diabetes hebben Type 2 en het gaat vaak gepaard met andere aandoeningen zoals bijvoorbeeld hoge bloeddruk of abnormale vetgehalten in het bloed. Diabetes Type 2 kan soms onder controle worden gehouden door een combinatie vaker bewegen, een gezonde voeding en gewichtsbeheersing. De behandeling kan echter ook bestaan uit glucoseverlagende medicijnen of insuline-injecties. [2].

 

Prediabetes

Prediabetes (het voorstadium van diabetes) betekent dat het glucosegehalte in je bloed al hoger is dan normaal. Het is echter nog niet hoog genoeg om als diabetes Type 2 te worden aangemerkt, maar zonder aanpassingen in de levensstijl is de kans groot dat prediabetici diabetes Type 2 ontwikkelen. Vaker bewegen en een gezonde voeding tot onderdeel van je dagelijkse routine maken en een gezond gewicht handhaven, kunnen je helpen om je bloedsuikerspiegel weer op een normaal niveau te brengen. [3] [4].

 

Wat is een diabetesdieet?

Als je diabetes of prediabetes hebt, is het belangrijk dat de bloedglucose zoveel mogelijk stabiel en op een acceptabel niveau wordt gehouden. Een diëtist kan je hierbij helpen. 

Bij een diabetesdieet zul je minder koolhydraten eten dan iemand die gewoon eet en je moet je concentreren op voedingsmiddelen, die nature rijk zijn aan voedingsstoffen en vezels en weinig vet en calorieën bevatten. Eigenlijk is een diabetesdieet voor bijna iedereen gezond omdat de belangrijkste ingrediënten fruit, groenten en volle graanproducten zijn. Het diabetesdieet is gebaseerd op drie hoofdmaaltijden, namelijk ontbijt, lunch en avondeten en maximaal vier keer iets tussendoor. Verder is het ook belangrijk om op regelmatige tijdstippen te eten, geen maaltijden over te slaan en matig te zijn met zout. Dit helpt om de insuline, die je lichaam produceert of via medicijnen binnenkrijgt, beter om te kunnen zetten.

Er zijn verschillende benaderingen voor het opstellen van een maaltijdplan voor diabetici. De ADA adviseert om je door een diëtist te laten begeleiden om een gezond voedingspatroon te ontwikkelen, waarbij we niet te veel of te weinig eten. Hiervoor beveelt de ADA de ‘bord-methode’ (ook wel bekend als The Plate Method). Met deze methode probeer je bij grofweg iedere maaltijd je bord zo in te delen:

• Vul de helft van je bord met niet-zetmeelrijke groenten zoals bijvoorbeeld spinazie, wortels en tomaten.
• Vul een kwart van je bord met eiwitten zoals bijvoorbeeld tonijn, mager varkensvlees of kip.
• Vul het laatste kwart met een volkorenproduct zoals bijvoorbeeld zilvervliesrijst of een zetmeelrijke groente zoals bijvoorbeeld groene erwten.
• Neem ook ‘goede’ vetten in kleine hoeveelheden op zoals bijvoorbeeld noten of avocado's.
• Voeg een portie fruit of zuivel toe en een glas water of een kopje ongezoete thee of koffie.

 

Andere manieren om je te helpen je bloedsuikerspiegel binnen een normaal bereik te houden, zijn het tellen van koolhydraten of het rangschikken van koolhydraathoudende voedingsmiddelen op basis van hun effect op de bloedsuikerspiegel (ook wel de glycemische index genoemd). Hoe lager de glycemische index van voedingsmiddelen, hoe lager hun invloed op de bloedglucose en hun neiging om insulinepieken te veroorzaken. Er bestaat ook een mogelijkheid dat een diëtist je aanraadt om voor specifieke voedingsmiddelen te kiezen om je te helpen bij het plannen van je maaltijden en tussendoortjes. In dat geval kun je voedingsmiddelen kiezen uit een lijst met categorieën zoals koolhydraten, eiwitten en vetten. De ADA adviseert ook om alcohol altijd in beperkte mate en bij voorkeur niet iedere dag te drinken en een beperking van de consumptie van zout tot minder dan 5,75g/dag. [6].

 

Koolhydraten

Het dieet bevat altijd complexe en vezelrijke koolhydraten, die met name in volle graanproducten, havermout en peulvruchten zitten. Complexe koolhydraten doen er langer over om te verteren en zijn een stabielere bron van energie dan enkelvoudige koolhydraten. Omdat koolhydraten worden afgebroken tot glucose, hebben ze de grootste invloed op de bloedsuikerspiegel. Om de bloedsuiker onder controle te houden, wordt geadviseerd de hoeveelheid koolhydraten die je eet te berekenen, zodat je de dosis insuline daarop kunt afstemmen. Vezels uit voeding zijn belangrijk voor de spijsvertering en spelen een belangrijke rol bij de beheersing van de bloedsuikerspiegel. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan vezels zijn groenten, fruit, noten, peulvruchten en volle graanproducten. [5] [7].

 

Vetzuren

Voedingsmiddelen met enkelvoudig onverzadigd vet of meervoudig onverzadigd vet (onder andere omega 3-vetzuren) kunnen het LDL-cholesterolgehalte van het bloed verlagen. Avocado's, noten en olijfolie zijn uitstekende bronnen van omega-3 vetzuren [6] [7]. Lees voor meer informatie over enkelvoudig en meervoudig onverzadigde vetten ons blog: https://jimmyjoy.com/blogs/jimmy-joy/introduction-to-macronutrients

 

Eiwitten

Sommige onderzoeken hebben aangetoond dat een succesvolle beheersing van diabetes Type 2 kan worden bereikt door voedingsmiddelen, die iets hogere niveaus van eiwitten bevatten (20-30%) en die bijdragen tot meer verzadiging. Verschillende onderzoeken suggereren echter ook dat eiwit een aanvulling op groenten, fruit en volle graanproducten in een maaltijd moet zijn en niet de hele maaltijd. Uit meerdere onderzoeken is namelijk gebleken dat een plantaardig dieet de bloedsuikerspiegel beter onder controle kan houden dan een traditioneel diabetesdieet, dat calorieën en koolhydraten beperkt. Plantaardige eiwitten zitten in soja, bruine rijst, quinoa, erwten, boekweit, bulgur, noten, peulvruchten en zaden. [7] [9] [10].

 

Diabetes en gewichtsverlies

Afvallen behoort tot de belangrijkste adviezen voor diabetespatiënten met overgewicht of obesitas. Onderzoeken wijzen uit dat gewichtsverlies voor deze patiënten een positief effect heeft op onder andere de glucosewaarden en op de risicofactoren voor hart- en vaatziekten.

Voor de behandeling van diabetes type 2 is het belangrijk dat je visceraal vet verliest. Dit is het vet wat rondom de organen zoals de lever en alvleesklier is opgeslagen. Visceraal vet wordt ook wel buikvet genoemd.

 

Met maaltijdvervangers zoals Plenny Shake van Jimmy Joy kun je één of twee maaltijden per dag vervangen door een maaltijdvervangend drankje. Van deze maaltijdvervangers is aangetoond dat ze leiden tot een groter gewichtsverlies dan met een caloriearm dieet, aldus Dr. Steven B. Heymsfield [8].

Lees meer praktische tips in onze Complete handleiding voor vetverlies.

 

Wat is de beste maaltijdvervangende shake voor diabetici?

De combinatie van complexe koolhydraten zoals oplosbare vezels uit inuline, eiwitten en vetzuren zorgen voor een optimaal uitgebalanceerde maaltijdvervanger. Dit kan gemakkelijk worden opgenomen in een gezond en gevarieerd dieet, dat rijk is aan onbewerkte producten.

Yes! Alle Jimmy Joy maaltijden bevatten (complexe) koolhydraten die langzaam door het lichaam worden opgenomen zoals zetmeel en vezels, die in havermout, lijnzaad, inuline en soja zitten. Deze complexe koolhydraten helpen dankzij hun vezelgehalte de bloedsuikerspiegel onder controle te houden.

Bovendien zijn Plenny Shakes, Plenny Drinks, Plenny Bars en Plenny Bars een rijke bron van omega 3-vetzuren, die helpen bij het verlagen van het cholesterolgehalte.

 

Jimmy Joy kan voor diabetici handig zijn omdat een bar, een shake of een drankje één optimaal samengestelde voedzame maaltijd kan vervangen. Dit betekent dat je niet hoeft na te denken over welke voedingsmiddelen je gedurende de dag moet beperken.

 

Hier volgt wat informatie over de voedingswaarde van één Plenny Shake Active (100g) die je urenlang verzadigd houdt:

• 408 calorieën (vergeet niet dat het een maaltijdshake is)
• 37g eiwit
• 31g koolhydraten, waarvan 4g suiker
• 14g vet, waarvan 2,1g verzadigd vet
• 7,3g vezels

Portiecontrole en calorieën tellen is echt niet meer nodig want de voedingsstoffen in Jimmy Joy zijn vooraf afgemeten en staan duidelijk op de verpakking aangegeven. Nog een voordeel: Jimmy Joy vereist (bijna) geen voorbereiding en je hoeft niet af te wassen!

 

Opmerking: raadpleeg je huisarts als je je zorgen maakt over diabetes of als je tekenen of symptomen van diabetes Type 1 of 2 opmerkt. Vraag je arts naar een bloedsuikeronderzoek als er factoren zijn, die het ontwikkelen van diabetes kunnen verhogen.

 

Bronnen

[1] A.T. Kharroubi, H.M Darwish. Diabetes mellitus: The epidemic of the century. Available from:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4478580/ .
[2] Cleveland Clinic. Diabetes Mellitus: An Overview. Available from: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/7104-diabetes-mellitus-an-overview
[3] Edwards CM, et al. Prediabetes A worldwide epidemic. Endocrinology and Metabolism Clinics of North America. Available from: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/prediabetes/symptoms-causes/syc-20355278
[4] Insulin resistance and prediabetes. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Available from: https://www.niddk.nih.gov/health-information/diabetes/overview/what-is-diabetes/prediabetes-insulin-resistance
[5] Dr. E. Zacharias. Complex Carbohydrates and Dietary Fiber. Available from: https://www.bouldermedicalcenter.com/complex-carbohydrates-and-dietary-fiber/
[6] M. Regina Castro, M.D. Diabetes diet: Create your healthy-eating plan. Available from: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetes/in-depth/diabetes-diet/art-20044295
[7] A. Gray, et al. Nutritional Recommendations for Individuals with Diabetes. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279012/
[8] S.B. Heymsfield. Meal replacements and energy balance. Available from: https://www.academia.edu/12066521/Meal_replacements_and_energy_balance
[9] Yokoyama, Y., Barnard, N. D., Levin, S. M., & Watanabe, M. (2014). Vegetarian diets and glycemic control in diabetes: a systematic review and meta-analysis. Cardiovascular diagnosis and therapy, 4(5), 373–382. https://doi.org/10.3978/j.issn.2223-3652.2014.10.04 [10] Toumpanakis A, Turnbull T, Alba-Barba IEffectiveness of plant-based diets in promoting well-being in the management of type 2 diabetes: a systematic reviewBMJ Open Diabetes Research and Care 2018;6:e000534. doi: 10.1136/bmjdrc-2018-000534