Acne en rimpels: beinvloedt jouw dieet jouw huid?

Door de eeuwen heen heeft de mensheid in de naam van de schoonheid uitgebreid geëxperimenteerd met huidbehandelingen en -regimes. Veel van de vroege pogingen waren echter eerder schadelijk dan goed, onder andere vanwege het gebrek aan goede wetenschap. [1] Tijdens het Elizabethaanse tijdperk (eind 16e eeuw) was loodwit bijvoorbeeld een populair cosmetisch ingrediënt om de huid witter mee te maken - koningin Elizabeth I gebruikte het om haar pokken-littekens te bedekken. Loodwit, zo blijkt, is echter bijzonder giftig. [1] Gelukkig heeft de wetenschap sinds de 16e eeuw flink wat ontwikkelingen doorgemaakt en kunnen we ons uiterlijk, dankzij betrouwbare wetenschappelijke bronnen, op een veilige manier mooier proberen te maken! 

Waardoor veroudert de huid?

Met ongeveer 2 vierkante meter is de huid het grootste orgaan van het lichaam. Het beschermt de rest van het lichaam van de externe omgeving. [2] De huid is dan ook het meest kwetsbare orgaan, omdat het constant wordt blootgesteld aan omgevingsstressoren. En dat veroorzaakt oxidatieve stress. Wat is oxidatieve stress, vraag je? Oxidatieve stress ontstaat wanneer er een disbalans is tussen de vorming van vrije radicalen (slecht) en het vermogen van cellen om deze radicalen te verwijderen (goed). Dit is een schadelijk proces dat kan leiden tot cel- en weefselbeschadiging in ons lichaam. Oxidatieve stress wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door blootstelling aan zuurstof en andere omgevingsstressoren, zoals UV-straling, verontreinigende stoffen en zware metalen. [3] Jarenlange oxidatieve stress kan zijn tol eisen en kan ervoor zorgen dat de huid dunner wordt, gemakkelijker beschadigd raakt en volume en elasticiteit verliest. Dit leidt uiteindelijk tot een slappe en rimpelige huid. [4]

Twee andere belangrijke oorzaken van huidveroudering zijn ischemie (gebrek aan doorbloeding) en ontsteking. [3] Ontsteking is een normaal fysiologisch proces dat ervoor zorgt dat gewond weefsel geneest. Normaal gesproken stopt het ontstekingsproces zodra de wond of het letsel is genezen. Het is echter mogelijk om chronische ontstekingen te ontwikkelen. In dat geval kan het ontstekingsproces beginnen, zelfs als er geen letsel is, en stopt het niet wanneer het zou moeten stoppen. Chronische ontstekingen kunnen worden veroorzaakt door infecties die niet weggaan, abnormale immuunreacties op normale weefsels, of aandoeningen zoals obesitas. Na verloop van tijd kan chronische ontsteking DNA-schade veroorzaken en tot kanker leiden. [5] Anders gezegd: chronische ontstekingen kunnen bijdragen aan het beschadigen en verouderen van je huid door deze dunner te maken, onregelmatige pigmentatie (vlekken en littekens) te veroorzaken en zelfs het risico op huidkanker te vergroten! [6] 

Als we huidveroudering willen beperken en tegengaan, moeten we deze problemen aanpakken of voorkomen. Is het mogelijk om dit te doen met voeding? Laten we eens kijken naar welke  eetgewoonten de kwaliteit van de huid kunnen verbeteren en huidbeschadiging kunnen beperken! 

Jouw dagelijkse dosis antioxidanten

Om oxidatieve stress te behandelen, hebben we antioxidanten nodig. Onderzoek heeft namelijk aangetoond dat antioxidant moleculen oxidatieve stress tegen gaan [7]. Antioxidanten zijn natuurlijke of door de mens gemaakte stoffen die bepaalde soorten celbeschadiging kunnen voorkomen of vertragen. 

Het is algemeen aanvaard dat een plantaardig dieet met veel fruit en groenten het risico op oxidatieve stress. [8-13] Dit komt omdat plantaardig voedsel aanzienlijk meer antioxidanten heeft dan dierlijk voedsel. [14] En laat het toeval nou nét willen dat onze Plenny-maaltijden volledig plantaardig zijn. 100% dier(enleed) vrij! 

Wetenschappelijk bewijs toont aan dat antioxidanten effectief zijn in het voorkomen van huidveroudering, met name veroudering veroorzaakt door UV-straling - ook wel zonneschijn genoemd. [15] De meesten van ons zijn niet vies van een beetje zon, zeker niet wanneer de lente en de zomer eindelijk in aantocht zijn! Het is aangetoond dat vooral een combinatie van vitamine A en C goed werkt bij het beschermen van de huid tegen UV-schade, dus houd dat in gedachten wanneer je wat vaker in de zon zit. [16] Neem bijvoorbeeld Jimmy Joy-maaltijden op in je dieet, aangezien deze niet alleen vitamine A en C bevatten, maar ook vitamine E, koper, zink en selenium. Nog meer antioxidanten!

Eet meer planten

Onderzoek heeft keer op keer aangetoond dat een plantaardig dieet ontstekingsremmende effecten heeft die het risico op ontstekingsziekten, zoals hart- en vaatziekten en kanker, verlagen. [17] Best een goede reden om meer groenten te eten, of niet? En als dat je niet overtuigt, dan misschien dit: meerdere onderzoeken hebben aangetoond dat een hogere inname van fruit en groenten de textuur en/of het uiterlijk van je huid kan verbeteren! Uit onderzoek blijkt dat een hoge inname van groenten, peulvruchten en olijfolie beschermend werkt tegen huidbeschadigingen (rimpels) veroorzaakt door UV-straling. Met andere woorden: groenten eten zorgt ervoor dat je minder rimpels ontwikkelt! [18]

Een hoge inname van vlees, zuivel en boter blijkt nadelige effecten te hebben voor de huidrimpels. [18] Dit is omdat dierlijke vetten en eiwitten in feite ontstekingsreacties in het lichaam veroorzaken. De reden hiervoor is dat dierlijke producten bepaalde bacteriële toxines bevatten, bekend als endotoxinen, die ontstekingen kunnen veroorzaken wanneer ze onze bloedbaan bereiken. [19]

Nog een leuk weetje: groenten en fruit kunnen de kleur van onze huid veranderen. Dit komt door carotenoïden. Caro-te-wattes? Carotenoïden plantenpigmenten die groenten en fruit hun geelrode kleur geven. Wortelen, tomaten, boerenkool en sinaasappels zijn enkele voorbeelden van voedingsmiddelen die rijk zijn aan deze carotenoïden. Wanneer je deze eet, kleuren de pigmenten de menselijke huid en kunnen ze je een meer roze en gouden gloed te geven! [20] Het is zelfs aangetoond dat de verkleuring van de huid door carotenoïden wordt beschouwd als een indicatie van gezondheid en een gezond voedingspatroon. [21] Daarnaast helpen carotenoïden je huid ook te beschermen tegen UV-straling [16].  

Zuivel is de duivel!?

Acne vulgaris, de meest voorkomende huidziekte in de westerse wereld, is uitgegroeid tot een echte epidemie die meer dan 85% van de adolescenten treft. [22] Acne komt niet alleen veel voor bij tieners, ook veel volwassenen hebben er last van. Hoewel acne niet iets is om je voor te schamen, is het wel iets waar veel tieners en volwassenen zich zelfbewust bij voelen.

We vinden het vervelend om te moeten zeggen, maar als je last hebt van acne zou je kunnen overwegen om zuivel uit je dieet te schrappen. Wetenschappelijk bewijs toont namelijk aan dat melk en andere zuivelproducten serieuze acne-bevorderende effecten hebben. [23] Dit is grotendeels te wijten aan bepaalde hormonen en insuline-achtige groeifactoren die in koemelk worden aangetroffen. Koemelk is immers bedoeld om kalveren te laten groeien. Het beperken of volledig verwijderen van zuivel uit jouw dieet zou daarom acne kunnen verminderen. [23] Gelukkig zijn onze Plenny-maaltijden volledig zuivelvrij, dus hier geen verhoogd risico op puistjes!

Onverzadigde vetten

Gevoeligheid van de huid is een veelvoorkomend probleem bij de westerse bevolking en komt vaak voor in de vorm van droogheid, ruwheid, schilfering en/of roodheid van de huid. Veranderingen in huideigenschappen, zoals huidbarrièrefunctie, hydratatie en huidfysiologie, zijn vaak de boosdoener. [24] Veel mensen die last hebben van een droge, gevoelige huid, gebruiken een behandeling in de vorm van lotions, serums en crèmes. Een duurzamere (en bovendien goedkopere) behandeling zou echter zijn om het van binnenuit te behandelen, via een dieet. Maar hoe?

Onderzoek toont aan dat huideigenschappen kunnen worden gereguleerd door vetzuren uit voeding, met name meervoudig onverzadigde vetzuren. [24] Walnoten, zonnebloempitten en lijnzaad zijn voorbeelden van voedingsmiddelen met grote hoeveelheden meervoudig onverzadigde vetten. Ook onze Plenny Shake bevat 6,7 gram meervoudig onverzadigde vetten per 100 gram.

In 2011 werd er een paper gepubliceerd met de titel: Supplementation of Flaxseed Oil Diminishes Skin Sensitivity and Improves Skin Barrier Function and Condition. De bevindingen van deze studie toonden aan dat lijnzaadolie supplementen de huidgevoeligheid, ruwheid en schilfering van de huid verminderde, terwijl de gladheid en hydratatie van de huid toenam. Kortom: de dagelijkse inname van lijnzaadolie verbeterde de huidconditie![24] En raad eens? Onze Plenny Shake en Plenny Bar bevatten een flinke hoeveelheid gemalen gouden lijnzaad!

Houd je darmen blij

Misschien weet je inmiddels dat ons darmstelsel (microbioom) rijk is aan veel verschillende soorten micro-organismen, ook wel bekend als darmmicrobiota. Wanneer er een grote diversiteit aan microbiota in de darmen aanwezig is, wordt de microbioom als gezond beschouwd. Het is aangetoond dat een gezonde darmen een ​​belangrijke rol speelt in onze algehele gezondheid. [25] Sterker nog, een onbalans in het darmmicrobioom is in verband gebracht met chronische ontstekingen en verschillende ziekten zoals obesitas, diabetes type 2, atopie en inflammatoire darmaandoeningen. [26] Weet je nog hoe we eerder zeiden dat chronische ontstekingen de huidgezondheid kunnen beïnvloeden?

Hoewel het directe verband tussen darm- en huidgezondheid een onderzoeksgebied is dat nog vrij nieuw is, zijn er relevante en interessante bevindingen. Er is bijvoorbeeld steeds meer bewijs dat ongezonde darmomgevingen in verband worden gebracht met huidziekten, zoals psoriasis, rosacea, eczeem en acne. [27-28] Het is echter nog steeds vrij moeilijk voor wetenschappers om de exacte correlatie tussen onze darm- en huidgezondheid te definiëren. Het is waarschijnlijker een nogal complexe relatie tussen het zenuwstelsel, het immuunsysteem en ons endocriene systeem, plus omgevingsfactoren zoals voeding en medicijnen. [29]

Hoe dan ook, het klinisch bewijs lijkt te suggereren dat zorgen voor je darmen ook helpt om de huid gezond te houden. Dus, hoe zorg je voor een gezond darmmicrobioom? Nou, om te beginnen door zowel prebiotische als probiotische voedingsmiddelen in je dieet op te nemen. Prebiotica zijn in wezen vezelrijke voedingsmiddelen die de 'goede bacteriën' in onze buik voeden. Probiotica zijn de levende microben zelf en zijn te vinden in supplementen of gefermenteerd voedsel. Het combineren van zowel pre- als probiotische voedingsmiddelen lijkt het beste te zijn om een goede darmgezondheid voor elkaar te krijgen. [30] En je raadt het al: onze Plenny-maaltijden bevatten vezelrijke prebiotica, zoals inuline, haver, soja en lijnzaad om die gezonde darmbacteriën te helpen voeden. Daarnaast zijn we natuurlijk niet vergeten om ook de probiotica toe te voegen! Je vindt onze probiotische vrienden, ook wel bekend als "Bacillus coagulans", in onze Plenny Shake, Plenny Shake Active en Plenny Pot! 

Hydrateren

Het is vast niet de eerste keer dat je hoort dat het menselijk lichaam voor ongeveer 60% uit water bestaat. Toch blijft het belangrijk om dat te onthouden. Water namelijk is essentieel voor het reguleren van veel belangrijke fysiologische processen en functies in het lichaam. Gemiddeld wordt aanbevolen dat volwassen vrouwen minimaal 2,7 liter water per dag drinken, terwijl mannen minimaal 3,7 liter water moeten drinken. Dit betekent niet per se dat je 20 glazen water per dag moet drinken, je krijgt namelijk ook vocht binnen via je eten en cafeïnehoudende dranken zoals je dagelijkse kopje(s) koffie. [31]

Onderzoek toont aan dat meer water drinken een positief effect kan hebben op de hydratatie en de algehele gezondheid van je huid. [32] Als je uitgedroogd bent, wordt je huid ook kwetsbaarder voor huidaandoeningen en voortijdige rimpels. [33] Drinken dus! Je kunt het jezelf makkelijker maken door het met een maaltijd te mengen. Onze Plenny Drink bevat bijvoorbeeld al 330 ml vocht. Of je kunt meer water toevoegen aan je Plenny Shake! 

Conclusie

Onze voedingskeuzes kunnen de gezondheid en het uiterlijk van onze huid beïnvloeden, zoveel is duidelijk. Als je graag een gezonde, jeugdige huid wilt krijgen of behouden moet je rekening houden met de belangrijkste oorzaken van huidveroudering: oxidatieve stress, gebrek aan doorbloeding en ontsteking. Het is wetenschappelijk bewezen dat het eten van plantaardig voedsel dat rijk is aan antioxidanten en meervoudig onverzadigde vetten helpt bij het beperken van huidveroudering, het voorkomen van ziekten en het bevorderen van een gezond darmmicrobioom. Het daarom ook aanbevolen om dierlijke vetten en eiwitten, met name zuivel, te vermijden, aangezien deze voedingsmiddelen onze huidgezondheid negatief kunnen beïnvloeden. En last but not least: meer water drinken helpt de huid gehydrateerd en stralend te houden! 

Bronnen

  1. Little, B. (2016).  Arsenic Pills and Lead Foundation: The History of Toxic Makeup. National Geographic. https://www.nationalgeographic.com/science/article/ingredients-lipstick-makeup-cosmetics-science-history

  1. Cao, C., Xiao, Z., Wu, Y., & Ge, C. (2020). Diet and Skin Aging-From the Perspective of Food Nutrition. Nutrients, 12(3), 870. https://doi.org/10.3390/nu12030870

  1. Pizzino, G., Irrera, N., Cucinotta, M., Pallio, G., Mannino, F., Arcoraci, V., Squadrito, F., Altavilla, D., & Bitto, A. (2017). Oxidative Stress: Harms and Benefits for Human Health. Oxidative medicine and cellular longevity, 2017, 8416763. https://doi.org/10.1155/2017/8416763

  1. Greger M. (2013). The Anti-Wrinkle Diet. NutritionFacts.org https://nutritionfacts.org/2013/04/18/the-anti-wrinkle-diet/

  1. National Cancer Institute. (2015). Risk Factors: Chronic Inflammation. From: https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/chronic-inflammation

  1. Fuller, B. (2019). Role of PGE-2 and Other Inflammatory Mediators in Skin Aging and Their Inhibition by Topical Natural Anti-Inflammatories. Cosmetics, 6(1), 6. MDPI AG. Retrieved from http://dx.doi.org/10.3390/cosmetics6010006

  1. National Center For Complementary and Integrative Health. (2013). Antioxidants: In Depth. https://www.nccih.nih.gov/health/antioxidants-in-depth
  2. Johnson IT. New approaches to the role of diet in the prevention of cancers of the alimentary tract. Mutat Res. 2004;551:9–28. [PubMed] [Google Scholar]
  3. Joshipura KJ, Ascherio A, Manson JE, Stampfer MJ, Rimm EB, Speizer FE, Hennekens CH, Spiegelman D, Willett WC. Fruit and vegetable intake in relation to risk of ischemic stroke. JAMA. 1999;282:1233–1239. doi: 10.1001/jama.282.13.1233. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]
  4. Joshipura KJ, Hu FB, Manson JE, Stampfer MJ, Rimm EB, Speizer FE, Colditz G, Ascherio A, Rosner B, Spiegelman D, Willett WC. The effect of fruit and vegetable intake on risk for coronary heart disease. Ann Intern Med. 2001;134:1106–1114. [PubMed] [Google Scholar]
  5. Riboli E, Norat T. Epidemiologic evidence of the protective effect of fruit and vegetables on cancer risk. Am J Clin Nutr. 2003;78:559S–569S. [PubMed] [Google Scholar]
  6. Stanner SA, Hughes J, Kelly CN, Buttriss J. A review of the epidemiological evidence for the 'antioxidant hypothesis'. Public Health Nutr. 2004;7:407–422. doi: 10.1079/PHN2003543. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]
  7. World Cancer Research Fund/American Institute for Cancer Research. Food, Nutrition, Physical Activity and the Prevention of Cancer: a Global Perspective. American Institute of Cancer Research, Washington DC; 2007. [Google Scholar]
  8. Carlsen, M. H., Halvorsen, B. L., Holte, K., Bøhn, S. K., Dragland, S., Sampson, L., Willey, C., Senoo, H., Umezono, Y., Sanada, C., Barikmo, I., Berhe, N., Willett, W. C., Phillips, K. M., Jacobs, D. R., Jr, & Blomhoff, R. (2010). The total antioxidant content of more than 3100 foods, beverages, spices, herbs and supplements used worldwide. Nutrition journal, 9, 3. https://doi.org/10.1186/1475-2891-9-3
  9. Masaki, H. (2010). Role of antioxidants in the skin: Anti-aging effects, Journal of Dermatological Science, 58(2), 2010, 85-90, ISSN 0923-1811, https://doi.org/10.1016/j.jdermsci.2010.03.003
  10. Fernández-García E. (2014). Skin protection against UV light by dietary antioxidants. Food & function, 5(9), 1994–2003. https://doi.org/10.1039/c4fo00280f
  11. Watzl B. (2008). Anti-inflammatory effects of plant-based foods and of their constituents. International journal for vitamin and nutrition research. Internationale Zeitschrift fur Vitamin- und Ernahrungsforschung. Journal international de vitaminologie et de nutrition, 78(6), 293–298. https://doi.org/10.1024/0300-9831.78.6.293
  12. Purba MB et.al. Skin wrinkling: can food make a difference? J Am Coll Nutr. 2001 Feb;20(1):71-80. DOI: 10.1080/07315724.2001.10719017. PMID: 11293471 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11293471/
  13. Erridge C, Attina T, Spickett CM, Webb DJ. (2007) A high-fat meal induces low-grade endotoxemia: evidence of a novel mechanism of postprandial inflammation. Am J Clin Nutr. 86(5):1286-92.
  14. Whitehead, R. D., Coetzee, V., Ozakinci, G., & Perrett, D. I. (2012). Cross-cultural effects of fruit and vegetable consumption on skin color. American journal of public health, 102(2), 212–213. https://doi.org/10.2105/AJPH.2011.300495
  15. Stephen, I.D., Coetzee, V., Perrett, D.I. (2011). Carotenoid and melanin pigment coloration affect perceived human health. Evolution and Human Behavior, 32(3), 216-227. https://doi.org/10.1016/j.evolhumbehav.2010.09.003
  16. Danby F. W. (2008). Diet and acne. Clinics in dermatology, 26(1), 93–96. https://doi.org/10.1016/j.clindermatol.2007.09.018
  17. Melnik B. C. (2011). Evidence for acne-promoting effects of milk and other insulinotropic dairy products. Nestle Nutrition workshop series. Paediatric programme, 67, 131–145. https://doi.org/10.1159/000325580
  18. Neukam, K., De Spirt, S., Stahl, W., Bejot, M., Maurette, J. M., Tronnier, H., & Heinrich, U. (2011). Supplementation of flaxseed oil diminishes skin sensitivity and improves skin barrier function and condition. Skin pharmacology and physiology, 24(2), 67–74. https://doi.org/10.1159/000321442
  19. Valdes A M, Walter J, Segal E, Spector T D. (2018). Role of the gut microbiota in nutrition and health BMJ,  361 https://doi.org/10.1136/bmj.k2179
  20. Bull, M. J., & Plummer, N. T. (2014). Part 1: The Human Gut Microbiome in Health and Disease. Integrative medicine (Encinitas, Calif.), 13(6), 17–22.
  21. Vaughn AR, Notay M, Clark AK, Sivamani RK. (2017). Skin-gut axis: The relationship between intestinal bacteria and skin health. World J Dermatol. 6(4): 52-58 https://www.wjgnet.com/2218-6190/full/v6/i4/52.htm

  1. Valdes A M, Walter J, Segal E, Spector T D. (2018). Role of the gut microbiota in nutrition and health BMJ. 361 :k2179 https://www.bmj.com/content/361/bmj.k2179

  1. Mohanty, D., Misra, S., Mohapatra, S., & Sahu, P. Soumyaranjan. (2018). Prebiotics and synbiotics: Recent concepts in nutrition. Food bioscience, 26, 152-160. doi: 10.1016/j.fbio.2018.10.008

  1. Armstrong, L. E., & Johnson, E. C. (2018). Water Intake, Water Balance, and the Elusive Daily Water Requirement. Nutrients, 10(12), 1928. https://doi.org/10.3390/nu10121928

  1. Palma, L., Marques, L. T., Bujan, J., & Rodrigues, L. M. (2015). Dietary water affects human skin hydration and biomechanics. Clinical, cosmetic and investigational dermatology, 8, 413–421. https://doi.org/10.2147/CCID.S86822

  1. McIntosh, J. (2018). Fifteen Benefits Of Drinking Water. Medical News Today. https://www.medicalnewstoday.com/articles/290814